15 Ιουνίου 2013

Μοναχικός Σπουργίτης



Μοναχικό μου σπουργίτι, σε αυτά τα υψηλά μέρη
Που ρίχνουν τη σκιά τους και το βάρος τους στη θέλησή μου,
Χτίσε γρήγορα τη φωλιά σου, επιβεβαίωσε κάθε ικανότητά σου∙
Εκεί υπάρχει όλη η ελευθερία και η τέχνη.

Ξαναγεννήσου, και εκεί φέρε πάλι το κοπάδι
Των ωραίων νεογνών σου, τώρα που ολόκληρη η δύναμη
Της εχθρικής μοίρας φανέρωσε το τελευταίο γύρισμά της
Αφού έβαλε ένα εμπόδιο στην αναζήτηση.

Πηγαίνετε, λοιπόν εμπρός: Ελπίζω να βρείτε
Τη μοίρα μιας μητέρας, και να έχετε έναν θεό να σας φυλάει:
Αυτόν που οι αόμματοι τολμούν να πουν πως είναι τυφλός.

Πηγαίνετε∙ Και να βρείτε δίπλα σας
Κάθε θεότητα αυτού του αριστοτεχνικού σχεδίου∙
Και μην επιστρέψετε σε μένα αν δεν είστε δικά μου.


Τζορντάνο Μπρούνο, Νάπολη 1579

Mτφρ. Κ.Β.


(Σχόλιο: Στο σονέτο αυτό του Μπρούνο, ο μοναχικός σπουργίτης προχωρά μπροστά, όντας μία ελεύθερη ψυχή, για την οποία ο κόσμος είναι λίαν καλώς πεποιημένος. Τις ημέρες του 1578 και του 1579, ο Μπρούνο άρχισε να συγκεντρώνει τις σκέψεις του, οι οποίες πήραν μία συνεκτική μορφή. Οι δυσκολίες της ζωής δεν μείωσαν διόλου την πίστη του ότι ο κόσμος κυβερνάται από μία υπερβατική αγάπη, στην οποία η φιλοσοφία, η αγάπη της σοφίας, ανταποκρινόταν. Το «Εγώ» του ποιήματος στέλνει το «μοναχικό σπουργίτη» μακριά, να βρει το δρόμο του, όπως η μητέρα αφήνει τα παιδιά της, γνωρίζοντας ότι ο σπουργίτης ίσως δεν επιστρέψει ποτέ∙ υποδηλώνεται έτσι η νεοπλατωνική θεωρία, σύμφωνα με την οποία η ψυχή είναι μία περιπλανώμενη οντότητα που δεν ανήκει πραγματικά στο πρόσωπο με το οποίο συνδέεται. Βλ. Ingrid D. Rowland, Giordano Bruno. Philosopher/Heretic. The University of Chicago Press, Chicago/London 2009, 102-3)