8 Μαΐου 2016

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ

Μορφή ιερέα που αποδίδεται στον Ιουλιανό.

«Οι ανθρώπινοι όμως πολιτισμοί είναι εύθραυστες οντότητες υποκείμενες σε διαρκείς προκλήσεις, ενώ η Αδράστεια καραδοκεί στήνοντας τους παγίδες. Αν δεν κατορθώσουν να ανταποκριθούν στις πιέσεις που τους κυκλώνουν μένοντας πιστοί στο πνεύμα της παράδοσής τους, τότε οι πολιτισμοί αρχίζουν να εμφανίζουν τα πρώτα συμπτώματα κόπωσης και νόσου. Για τον Ιουλιανό η ύπαρξη μιας πλατωνικής Ιδέας –ενός αιώνιου προτύπου για κάθε επίγειο πολιτισμό, και η αυτονόητη ευθύνη του έθνους να μείνει πιστό σ’ αυτό το πρότυπο, αποκλείουν την έννοια της παρακμής ως αναφαίρετου επακόλουθου της ιστορικής εξέλιξης. Αν η ιστορία της ανθρωπότητας βρίθει από παραδείγματα πολιτισμών που δεν κατόρθωσαν να διατηρήσουν την επαφή με την παράδοσή τους, αυτό οφείλεται σε παραβάσεις και εγκλήματα που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Σύμφωνα με την ανάλυση του Ιουλιανού, τα άτομα που, εθελημένα ή αθέλητα, προσβάλουν την εθνική τους παράδοση είναι οι τραγικοί ήρωας που με τις πράξεις τους επισύρουν στον εαυτό τους, στους απογόνους, αλλά και σε ολόκληρο το έθνος τους την ουράνια νέμεση. Αλλά σ’ αυτό το δράμα της ανθρώπινης ιστορίας υπάρχει πάντα η δυνατότητα κάθαρσης. Συχνά, την κρίσιμη ακριβώς στιγμή, εμφανίζεται ο λυτρωτής που θα σώσει τη φυλή του από την καταστροφή εναποθέτοντας τον κλονισμένο της πολιτισμό πάνω στα αρχικά θεμέλιά του».

Πολύμνια Αθανασιάδη, Ιουλιανός. Μια Βιογραφία, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2005, 235.